Elke familienaam is een open deur naar het verleden, die verhalen bevat van migraties, aanpassingen en geleefde levens. Ons genealogisch onderzoek neemt ons vandaag mee in het fascinerende spoor van de familienaam van mijn voorouders ZEURINCK en zijn varianten – ZEURYNCK – SEURYNCK – SEURINCK – SUERINCK. Volg ons op deze boeiende reis, van Hooglede in West-Vlaanderen tot Noord-Frankrijk, om te ontdekken hoe de geschiedenis van een familie de sociaal-culturele evolutie van een regio belicht.
SUERINCK. Zo'n ongewone familienaam dat ik er in mijn kinderherinneringen absoluut van overtuigd was dat mijn broers en ik de enigen op aarde waren die hem droegen! Een beetje trots, een gevoel van exclusiviteit dat me lang heeft vergezeld.
Wat was mijn verbazing groot, vele jaren later, toen ik me verdiepte in de fascinerende kronkels van de genealogie, om te ontdekken dat we lang niet de enigen waren! Echter, deze ontdekking verborg een andere, nog verbazingwekkendere: hoewel de naam zelf vele variaties heeft gekend, is onze specifieke spelling, SUERINCK, een soort familiemarkering. Bijna iedereen die hem vandaag de dag draagt is, op de een of andere manier en vrij nauw verwant, een nakomeling van een gemeenschappelijke voorouder: Edmond SUERINCK, mijn eigen betovergrootvader. Een ware genealogische schat!
Maar de geschiedenis van een naam is zelden een rustig voortkabbelend beekje. Tijdens mijn onderzoek, waarbij ik registers in België, Frankrijk en soms veel verder weg doorzocht, heb ik gezien hoe mijn vaderlijke lijn werd opgezadeld met de meest uiteenlopende spellingen. Hier komt een van mijn gewoontes als genealoog om de hoek kijken: ik houd me altijd aan de familienaam zoals die bij de geboorte is geregistreerd door de ambtenaren van de burgerlijke stand of notarissen. Zelfs als er een overduidelijke fout in staat, is het DIE naam die officieel werd toegekend. Dit is essentieel om te begrijpen hoe een familienaam kan evolueren, veranderen, soms gecorrigeerd wordt door volgende generaties, en soms niet.
Het gebeurt vaak dat deze spellingverschuivingen volledig onopgemerkt blijven binnen de familie zelf. Een handtekening imiteert die van de vader, de gewoonte sluipt erin, en de fout, als er al een fout is, verdwijnt zonder dat iemand er echt aandacht aan besteedt, waarbij de officiële akte wordt genegeerd.
Dus, een vraag kwelt me en zal deze kroniek leiden: hoe zat het met mijn eigen afstammingslijn? Waren mijn grootvader, zijn vader vóór hem, en de vader van zijn vader... zich er überhaupt van bewust dat de spelling van hun naam niet altijd dezelfde was als degene die zij kenden? Hebben de oudsten, die weinig of helemaal niet konden lezen, deze veranderingen opgemerkt?
Ga met me mee op ontdekkingsreis naar dit naamraadsel en ontdek de verborgen verhalen achter de letters van mijn familienaam.
10e generatie: Joannes ZEURINCK (1718–1794) – De voorouderlijke wortels
Aan het begin van de 18e eeuw, in Hooglede, bakermat van deze familie sinds minstens 1530, ontmoeten we Joannes ZEURINCK. Geboren in 1718, draagt deze landbouwer de historische familienaam van zijn voorouders. Hoewel hij als aangever voorkomt op talrijke parochieakten – in een tijd waarin ondertekenen vaak het voorrecht van de geestelijkheid was – blijft er één enkel handgeschreven spoor van zijn hand bewaard. In 1793 zet hij zijn handtekening op de overlijdensakte van een van zijn zonen: "Zeurinck". Zijn handschrift, verzorgd en herinnerend aan de oude schriften in de registers, getuigt van een zekere, zij het beperkte, geletterdheid. Hij overlijdt het jaar daarop, in 1794, en laat dit unieke maar kostbare schriftelijke getuigenis van de oorspronkelijke spelling na.
9e generatie: Henricus Josephus ZEURYNCK (1763–1833) – De eerste wending
Zijn zoon, Henricus Josephus, geboren in 1763 en eveneens landbouwer te Hooglede, markeert een eerste evolutie. Het is tijdens zijn generatie dat de administratie, via de notaris, de naam als ZEURYNCK begint te spellen. Hijzelf neemt deze schrijfwijze over in zijn handtekening. Op de huwelijksakte van zijn zoon Joannes in 1825 ondertekent hij met "Henricus Josepus Zeurynck", en op andere documenten gebruikt hij de afgekorte vorm "H. J. Zeurynck". Zijn handtekening roept een vraag op: het gebruik van de "y" suggereert een zekere vertrouwdheid met het geschreven woord, maar het weglaten van de "h" in "Josephus" zou kunnen wijzen op een gedeeltelijke beheersing. Hoe dan ook, de orthografische verschuiving is ingezet.
8e generatie: Joannes Baptiste SEURYNCK (1797–1847) – Geconsolideerde verandering of persoonlijke keuze
Met Joannes Baptiste, geboren in 1797, wordt een nieuwe fase ingegaan. Hij is nu wever en zijn achternaam wordt officieel geregistreerd als SEURYNCK. Bij zijn eigen huwelijk kiest hij echter voor een licht afwijkende handtekening: "Joannes Baptiste Seurinck", waarbij hij de "y" weglaat. Deze schrijfwijze zonder "y" wordt zijn standaard; later ondertekent hij met "J. Seurinck". Interessant is dat de vorm van de "CK" aan het einde in zijn handtekening doet denken aan die van zijn vader Henricus. Gaat het om een bewuste imitatie of louter grafisch toeval? Het mysterie blijft, maar de divergentie tussen de burgerlijke stand en de persoonlijke handtekening raakt ingeburgerd.
7e generatie: Félix SEURYNCK (1826–1908) – De geografische breuk en de paradox van het schrif
Félix vertegenwoordigt een kantelpunt. Geboren in 1826 te Hooglede, was deze wever degene die de voorouderlijke familiewieg zou verlaten om zich in Halluin, Frankrijk te vestigen. Zijn geboorte wordt gekenmerkt door een administratieve eigenaardigheid: hij werd ingeschreven onder de naam SUERYNCK, terwijl al zijn broers en zussen de naam SEURINCK zouden dragen. Had zijn vader Joannes deze schrijffout opgemerkt? Félix zelf lijkt een complexe relatie met het schrift te hebben. Op de geboorteakte van zijn oudste zoon Yvon ondertekent hij met "Felix Seurinck", wat in tegenspraak is met zijn officiële naam volgens de burgerlijke stand. Echter, bij zijn eigen huwelijk en bij de daaropvolgende geboortes "verklaart hij niet te kunnen schrijven". Deze ene handtekening, gevolgd door een schijnbaar verklaard analfabetisme, voegt een laag mysterie toe aan zijn verhaal.
6e generatie: Yvon SUERINCK (1854–1932) – De erfelijke fout of de fonetische invloed?
Het is op de geboorteakte van Yvon, geboren in 1854 te Deerlijk (bij zijn grootouders van moederskant) voordat hij terugkeerde naar Halluin, dat de enige foutieve handtekening van zijn vader Félix staat. Ironisch genoeg bevestigt deze akte een nieuwe fout: de ambtenaar van de burgerlijke stand van Halluin verwisselt de E en de U, waardoor de familienaam als SUERINCK wordt vastgelegd. Een plausibele hypothese ligt in de taalbarrière: de Nederlandstalige uitspraak van Félix kan verkeerd zijn geïnterpreteerd door de Franstalige ambtenaar. Yvon, eerst wever en daarna slotenmaker, lijkt ook beperkt geletterd te zijn geweest. Zijn enige bekende handtekening dateert uit 1912, ter gelegenheid van zijn tweede huwelijk, lang na de geboorte van zijn kinderen. Net als zijn vader Félix is Yvon de oudste, en zijn broers en zussen behielden de naam SEURINCK, waarmee een merkwaardig familiepatroon werd herhaald. En hij ondertekende door zichzelf zoals hen te noemen: "Seurinck Ivo".
5e generatie: Edmond Adolphe SUERINCK (1880–1923) – Stabilisatie en unieke lijn
Edmond Adolphe, geboren in Halluin in 1880, is de eerste van deze directe lijn die in Frankrijk werd geboren. Als mechanisch monteur onderscheidde hij zich op twee manieren. Enerzijds laat zijn zelfverzekerde handtekening, uit de tijd van de Ferry-wetten (1881-1882) die alfabetisering bevorderden, weinig twijfel bestaan over zijn vermogen om te lezen en schrijven. Anderzijds, en dit is cruciaal voor de lijn, is hij de eerste sinds Henricus Josephus (9e gen.) die de exacte spelling "SUERINCK" van de burgerlijke stand gebruikte. Zo ondertekende hij alle akten betreffende zijn kinderen met "Suerinck Edmond". De historische omstandigheden (kindersterfte, Eerste Wereldoorlog) maakten hem de enige zoon van Yvon die de naam voortzette. Deze historische bijzonderheid maakt Edmond Adolphe het convergentiepunt van alle takken: alle huidige dragers van de naam SUERINCK zijn zijn directe afstammelingen, en zijn tak is de enige overlevende van deze patronimische lijn.
4e generatie: Théophile "Marius" SUÉRINCK (1912–1986) – Het accent verschijnt
"Marius", geboren in België (Marchienne-au-Pont) in 1912, die zijn tweede voornaam Marius zou gebruiken, keert in 1926 terug naar Frankrijk om zich in Billy-Montigny te vestigen. Eerst mijnwerker, daarna tuinman, ondergaat de geschiedenis van zijn achternaam een laatste wijziging: een ambtenaar van de burgerlijke stand voegt een accent aigu toe aan de "E", waardoor SUÉRINCK ontstond. Marius bleef zijn naam echter zijn hele leven zonder dit accent ondertekenen.
3e generatie: Théophile "Arthur" SUÉRINCK (1936–1994) – De definitieve vestiging
Zijn zoon, "Arthur", bekend onder zijn tweede voornaam Arthur, geboren in 1936 in Billy-Montigny, werkte als spoorwegwachter en vervolgens als SNCF-medewerker. Bij zijn huwelijk in 1957 ondertekende hij met "Suérinck Théophile" en nam hij het accent op in zijn handtekening. Hij was de eerste die dit consequent deed, misschien uit conformiteitsoverwegingen of om een meer "Franse" uitspraak te vergemakkelijken en zo die "stomme E" midden in zijn naam te elimineren. Deze adoptie van het accent door persoonlijk gebruik, waardoor de handtekening eindelijk overeenkwam met de meest recente burgerlijke stand, markeert een soort afsluiting van deze lange en fascinerende orthografische evolutie.
Om duidelijke privacyredenen zullen mijn handtekening en die van mijn vader hier niet staan. Ik kan echter niet anders dan opmerken, ter vergelijking, hoe verfijnd en perfect leesbaar de handtekeningen van onze voorouders vaak waren.
De familienaam, spiegel van een familiegeschiedenis
Deze reis door acht generaties illustreert hoe een familienaam, verre van onveranderlijk, een levende entiteit is, gevormd door de administratie, migraties, het alfabetiseringsniveau, persoonlijke keuzes en zelfs mogelijke transcriptie- of fonetische interpretatiefouten. Elke variatie vertelt een deel van het verhaal van deze mannen en hun tijd.
Zo eindigt onze reis door tien generaties, van het Vlaamse Hooglede in de 18e eeuw tot het Franse mijngebied in de 20e eeuw. Het traject van de lijn ZEURINCK, achtereenvolgens ZEURYNCK, SEURYNCK, SUERINCK en ten slotte informeel SUÉRINCK geworden, is veel meer dan een simpele naamkundige curiositeit. Het is de tastbare weerspiegeling van de wisselvalligheden van de geschiedenis, van migraties die lotsbestemmingen hertekenen, van taalbarrières en van de vooruitgang in alfabetisering.
Van Joannes, de landbouwer wiens zeldzame handtekening ons verbindt met oude geschriften, tot Théophile "Arthur", de SNCF-medewerker wiens naam de laatste fonetische aanpassingen draagt, heeft elke generatie haar stempel gedrukt, vaak onvrijwillig, op dit naamkundig erfgoed. Transcriptiefouten, persoonlijke keuzes, de invloed van onderwijswetten of economische noodzaak hebben niet alleen de levens vormgegeven, maar ook de identiteit die de naam draagt.
Deze familiekroniek illustreert perfect hoe genealogie, steunend op de nauwkeurigheid van archieven, complexe en genuanceerde menselijke verhalen onthult. Het herinnert ons eraan dat elke familienaam de echo's van voorbije eeuwen in zich draagt, getuigend van individuele levenspaden ingeschreven in het grote weefsel van de Geschiedenis. De lijn SUÉRINCK biedt, door haar opeenvolgende transformaties, een fascinerend voorbeeld van deze dynamiek, en nodigt haar afstammelingen uit om de diepe wortels van hun erfgoed verder te verkennen.
P.S. : Gelieve mijn zeer schoolse Vlaams te verontschuldigen... Ik deel Vlaamse stambomen die onderzoek naar de Seurincks zouden kunnen doen!
Ajouter un commentaire
Commentaires